Black Friday 2024
Türkiye

Black Friday: Gerçekler ve Rakamlar

• Türkiye’de ve dünyanın geri kalanında Black Friday 24 Kasım 2023 tarihinde gerçekleşecek;
• Alışveriş aktivitesi tepe noktasına gece 10:00 ile sabaha karşı 01:00 saatleri arasında ulaşıyor.
• Black Friday sırasında Türkler ortalama 4 ürün satın alıyor.
• Türkler Black Friday sırasında, hem internet hem de geleneksel mağazalarda ortalama 71€ harcamayı planlıyor.

Sonbahar ve İlkbahar sezonunda Black Friday indirimleri sadece e-ticaret cirolarında değil, tüketici aktivitelerinde de önemli bir rol oynuyor. Kasım ayının gelmesiyle piyasanın büyük oyuncularının yanı sıra küçük ve orta ölçekli işletmeler de Black Friday hazırlıklarına başlıyor. Hem internet mağazaları hem de taş-tuğla mağazalar büyük indirimlerini Kasım ayının sonuna doğru açıklıyorlar.

Gariptir ki esnaflar bu hadisenin sadece satışlarını arttırmaktan ibaret olmadığını bildiriyor. Bir başka deyişle Black Friday sırasında satıcı ile alıcı yer değiştiriyor. Normalde alıcılar düzenli olarak alışveriş yaparak ve böylece sadakatlerini ifade ederek çeşitli avantajlar elde ederken Kasım ayında ise müşterilerine yönelik sadakatlerini ifade etme sırası satıcılara geçiyor. Bunu da elbette indirimlerin düzeyi ve indirimli ürünlerin bulunabilirliği ile elde ediyorlar.

Son birkaç yıldır Black-Friday.Global analistleri Türkiye’de ve dünyanın geri kalanında Black Friday trendlerini yakından takip ediyorlar. Aşağıda size, dünyanın en yoğun alışveriş günü ile ilgili bir avuç istatistik ve ilginç bilgiler sunuyoruz.

Black Friday: Geçmiş Yıllardan Trendler

Başlangıçta Black Friday, Birleşik Devletler’de bir günlük bir hadiseden ibaret idi. Ancak son yıllarda hadise birkaç gün süren bir alışveriş maratonu halini aldı. Bu hadise bazen Perşembe başlar ve haftanın, hatta ayın sonuna kadar sürer. Bazı mağazalar tüketicinin dikkatini çekmek için sözde “ön indirimleri” Pazartesi günü kadar erken açıklayabiliyorlar. Buna rağmen çoğu ülkede alıcıların ilgisi aynı günün üzerinde oluyor. Türkiye’de 22-28 Kasım 2021 için Google Trends verileri Black Friday için yapılan aramaların neredeyse üçte ikisinin Perşembe ve Cuma günü (her ikisi de %27) yapıldığını gösteriyor. Buna rağmen tüketicilerin ilgisi Pazartesi günü başlıyor ve Pazar günü sönüyor. Bu istatistik sadece Türkiye’de değil, dünyanın diğer ülkelerinde de gözleniyor.

Black-Friday.Global tarafından 2021 yılında yapılan araştırmada, ankete katılan Türklerin %89’unun Black Friday’ın ne olduğunu bildiğini belirtmiş. Ancak hepsi kesin tarihi hatırlayamamışlar gibi görünüyor: Bu da hadise gerçekleşmeden birkaç hafta önce bile olan ilginin artmasını açıklayabilir(Google Trends).

Black-Friday.Global’ın 2021 yılına ait Türkiye verileri sıradan günlere kıyasla satışlarda %615’lik bir artış gösteriyor. Üstelik bu rakamlar en uç rakamlarda değil; Örneğin Birleşik Krallık %1708, Almaya %2418.

Birleşik Devletleri’nin aksine diğer ülke vatandaşlarının Black Friday’de işten izinleri olmuyor. Değişik ülkelerde internet alışverişlerinin zirve saatleri hafif farklılıklar gösterse de genelde gündüz ve akşam saatlerinde yoğunlaşıyorlar. 2021 Black-Friday.Global verilerine göre Türkiye’de internet alışverişinin yoğunluğu sabah 9 ile sabaha doğru 01 arasına görece eşit dağılmasına rağmen, aktivitenin zirve yaptığı saatler gece 10 ile gece yarısı arası olmuş.

Öte yandan Avustralya ve Birleşik Krallık gibi ülkelerde Black Friday aktivitesi sabah ve öğleden sonra akşam gibi saatlerde zirve yapmış.

Alıcıların Beklentileri İndirim Oranlarına Karşı

Geçmiş yıllardan gelen veriler Türkiye’de ortalama Black Friday indirimlerinin hafif bir artış gösterdiğini gösteriyor (2020’de %56’dan 2021’de %57’ye). İlginçtir ki bu rakamlar, %41 indirim tahmin eden Türk tüketicisinin beklentilerini aşmış.

Belarus, Yunanistan ve Peru’daki tüketiciler, %62’lik bir beklenti ile indirim beklentileri en yüksek olan tüketiciler olarak karşımıza çıkıyor. Maalesef yerel mağazalar sadece bu beklentilerden %8 ile %10 daha düşük indirimler sunabiliyorlar. Öte yandan Ukrayna’daki, Güney Afrika’daki ve Filipinler’deki mağazaların kampanyalarına baktığımızda bu ülkelerin, tüketicilerinin beklentilerini aşan, çok daha cazip indirimler sunmaya hazır olduğunu görüyoruz.

Türkler Tarafından En Çok Alınan Ürünler

Ankete göre Black Friday çılgınlığına katılacak Türklerin %56’sı ne alacaklarını şimdiden biliyorlar. Alınacak ürünlerin sayısına gelince, Türkler ortalama 4.4 ürün alacaklarını bildirmişler. Geçmiş yılın verileri Türk tüketicileri arasında en popüler ürün kategorilerinin giyim, ayakkabı, kozmetik ve parfümeri ve takılar olduğunu gösteriyor.

Dünya çapında yaygın olarak görülen o ki, moda ürünleri Black Friday döneminde sepetleri en çok dolduran ürünler oluyor. Ancak Brezilya, İsviçre, Hindistan, Malezya ve Romanya gibi ülkelerde elektronik ürünleri sepette galip geliyor.

Black Friday Harcamaları

Türkler hem online mağazalardan hem de geleneksel tuğla-taş mağazalardan katılım sağlayacaklar. İki kanalı da kullanacak katılımcılar 461₺ harcamaya hazırlar. Bu da 71€’ya tekabül ediyor. Nijerya (54€), Kazakistan (51€) ve Pakistan (24€) gibi ülkeler ise Black Friday indirimlerine daha az bütçe ayırmayı planlamışlar. Skalanın diğer ucunda ise, rekor miktarlar harcayacakları bildiren tüketiciler ise Birleşik Devletler (429€), Kanada (381€), Birleşik Krallık (351€), İrlanda (300€) ve Birleşik Arap Emirlikleri’nden geliyor (257€).

2021 yılı verilerine bakıldığı zaman Black Friday alışverişlerini yaparken Türklerin yarısından fazlası (%57,3) cep telefonu, %40,4’ü bilgisayar ve kalan %2,3 ise tablet kullanmayı tercih etmiş. Akıllı telefonlarla satın alma, İngiltere, Almanya, Avustralya, Endonezya ve diğer birçok ülkede gözlenen küresel bir trend olarak göze çarptı.

Metodoloji ve Veri Kaynağı

Tüm veriler, Black Friday indirimlerine adanmış Black-Friday.Global'ı yaratan, 2010'dan beri faaliyet gösteren küresel bir indirim platformu olan Picodi.com'dan geliyor. Raporda, Temmuz ve Kasım 2021'de 55 ülkeden 23 bin katılımcı arasında yapılan anketler de kullanılmıştır. Kur dönüşümleri için, xe.com'dan almış olduğumuz ortalama döviz kurlarını kullandık.

Kamu Kullanımı

Kara Cuma ile ilgili bilgileri okuyucularınızla paylaşın! Bu raporda sunulan tüm veriler ve görseller araştırmanın yazarı olan Black-Friday.Global’ı bu alt sayfaya yönlendiren bir bağlantıyı gösterdiğiniz sürece, hem ticari hem de ticari olmayan amaçlarla serbestçe kullanılabilir.

Türkiye’de Black Friday 2023

Önceden sadece A.B.D’de bilinen bu olay, sadece birkaç yıl içinde tüm dünyada gerçek bir popülariteye ulaştı. Türkiye’de ankete katılanların %89’u Black Friday’ın ne olduğunu biliyor.

Küresel Black Friday Analiz Takımı geçen birkaç yıldır bu trendi yakından izliyor. Bu hadisenin ortalama tüketici kadar mağazalar, ulusal ve yerel ekonomiler için de ne kadar önemli olduğunu biliyoruz.

Kasım ayında Türkler arasındaki alışveriş ve indirim ilgisi nasıl seyrediyor? Hangi kategori ürünler en çok talep ile öne çıkıyor? Black Friday alışveriş çılgınlığında Türkler ne kadar harcıyor ve bu eğilim diğer ülkelerden ne kadar farklı? Bu sorulara cevap vermek amacı ile Black Friday istatistiklerini analiz ettik ve 55 ülkede anketler gerçekleştirdik. İşte analizlerimiz sonuçları:

Küresel Tanınma

Black Friday’ın şu anda bir fenomen olarak anılması boşuna değil. Google verileri son 5 yılda Türk internet kullanıcılarının bu fenomene olan ilgilerinin %4900 oranında arttığını gösteriyor. Her yıl, hemen hemen her ülkede bu alışveriş çılgınlığı yeni satış rekorlarına sebep oluyor. Sadece Birleşik Devletler’den gelen trendlerin daha çabuk ortaya çıktığı Batı Yarım Küre ülkelerinde ortalama Black Friday indirimleri gözleniyor.

Geçtiğimiz 5 yılda bu alışveriş etkinliğinin popülaritesi istikrarlı olarak artış göstermiş. Anket bu yıl Black Friday etkinliğine Türklerin yaklaşık %67.74’ünün katılacağını belirtiyor (2021’ye oranla yaklaşık %22.54’lük bir artış) Tüketicilerin çoğunluğu hem çevrimiçi hem çevrimdışı alışveriş yapacağını belirtiyor (%63,39), kalanlar sadece ya geleneksel çevrimdışı (%3.57) ya da sadece çevrimiçi (%33.04) alışveriş yapacağını belirtiyorlar. Karşılaştıracak olursak 2023’de, 2021’ye kıyasla daha fazla kullanıcı çevrimiçi alışveriş yapacak (Fark küçük de olsa ortada: %1.91).

Küresel Ekonomiyi Gazlama

Böyle bir Black Friday kabulü her sene satışların ciddi artışına sebep oluyor. Black Friday’da yapılan çevrimiçi alışverişlerin sayısı analiz edilen 55 ülkede normal günlere göre artış gösteriyor. Mesela Yunanistan normal günlere göre %2600 daha fazla alışveriş yaparken Güney Afrika’nın işlem sayısında %2571’lik bir artış gözleniyor. Ancak işlem sayısında devasa bir %11,525’lik artış ile Black Friday ilgisi konusunda hiçbir ülke Pakistan’ın eline su dökemiyor.

Şaşırtıcı olmayan bir şekilde, genel olarak Kasım ayı en çok gelirin elde edildiği ay oluyor. Bazı tahminlere göre yıllık cironun yaklaşık %20’si Kasım ayında gerçekleşiyor. Dahası, bizim kendi verilerimiz bazı ülkelerde - Örneğin Birleşik Krallık, Yunanistan ve Güney Afrika Cumhuriyeti - yıllık işlemlerin üçte biri Kasım ayında gerçekleştiğini gösteriyor.

Zor Kazanılan Para

Araştırma Black Friday zamanında Kuzey Amerika ve Avrupa’nın en çok para harcamaya meyilli olduğunu gösteriyor. Tersine, Asyalı müşterilerin - Örneğin Pakistan, Malezya, Filipinler - görece olarak az miktarda para harcamayı planladığını görüyoruz.

Ortalama bir Türk indirim avcısının Black Friday alışveriş sepetine 452 Lira harcaması bekleniyor. Bu ortalama bir Alman’dan 692 Lira (143$) daha az, Birleşik Arap Emirlikleri’nden ortalama bir kullanıcıya göre 943 Lira (195$) daha az harcadığı göze çarpıyor.

Black Friday Pastasının Dilimleri

Her yıl dünya basını bizi elektronik mağazalarına akın eden kalabalıkların düzinelerce fotoğrafı ile bombardımanına tutuyor. Ancak, anketimizin sonuçları bizi, elektronikten ziyade giyimin indirim avcısının birinci hedefi olduğunu göstererek bizi şaşırtıyor. Tüketici elektroniği kategorisi sıralamamızda ikinci sırada yer alıyor. Listenin diğer ucunda ise spor aksesuarları ve iç giyim en az rağbet gören ürünler olarak göze çarpıyor.

Olağandışı Oranlar

Black Friday, %80-%90’a ulaşan indirim oranları ile bilinmektedir. 1 Liraya alabileceğiniz ürünler ile %90’a ulaşan indirimlerin sayısı sınırlı olsa da Black Friday etkinliğine katılanlar makul indirimler bekleyebilirler. Black Friday 2021 verilerimize göre en büyük indirimlerden Amerikanlar faydalanırken (Ortalama %68’lik bir oran) bunu %66 ile Kanadalılar ve %66 ile Ukraynalılar takip ediyor. Daha az etkileyici indirimlerin ise Rusların (%58), Brezilyalıların (%57) ve Türklerin (%56) kullanımına sunulduğu görülüyor.

Türk çevrimiçi mağazalarında geçen sene ortalama indirimlerin %56’ye çıkmasıyla Türklerin Black Friday harcamalarında ortalama 575 TL tasarruf etmesi öngörülüyor.

Türkiye’de Black Friday Rakamları

• Türklerin %89’u Black Friday’ın ne olduğunu biliyor ve %64.74’ü etkinliğe katılacaklarını bildiriyor.
• Kullanıcıların %63.39’u etkinliğe hem çevrimiçi hem çevrimdışı alışveriş ile katılacağını bildiriyor.
• Ortalama bir Türk, hedeflerinde giyim, elektronik ve ayakkabı olarak 450 Liradan fazla para harcayacak.

Metodoloji ve Veri Kaynakları

Bu rapor Picodi.com tarafından sağlanan verilere dayanarak hazırlandı. Picodi, 2010 yılından beri mevcut olan global bir indirim sağlayıcısıdır. Black-Friday.Global sitesi - Black Friday fırsatlarına adanmış olarak - Picodi.com tarafından oluşturulmuştur. Ankette 55 ülkeden 12.000 katılımcı yer almıştır.

Kamu Kullanımı

Black Friday görüşlerinizi kitlenizle paylaşmak ister misiniz? Bu alt sayfa bağlantılı araştırma kaynağını (Black-Friday.Global) belirtmeniz koşuluyla, rapor sonuçlarını ve infografikleri hem ticari hem de ticari olmayan şekilde kullanabilir ve paylaşabilirsiniz.